Skip to content →

Tôi, những người khuyết tật, và cánh bướm đập ở Brazil

Tôi từng có vấn đề nho nhỏ với chuyện giúp đỡ người khuyết tật.

Vâng. À, đừng nhướng mắt lên nhìn tôi như thế. Để tôi giải thích đã nào.

Những chuyên ưu tiên như nhường ghế trên xe bus, lúc xếp hàng,… thì không vấn đề gì cả, vì nó ảnh hưởng đến sức khỏe của họ. Nhưng còn những chuyện chẳng-ảnh-hưởng-mấy, những chuyện họ có thể làm tốt, tôi chẳng biết phải cư xử ra sao. Bởi lẽ, nếu thật sự xem họ là bình đẳng, là không thua gì mình, vì sao mình lại giúp họ chứ? Mà tôi thì thật lòng thấy họ cũng chẳng thua gì mình cả. Bao nhiêu bài báo người khuyết tật đạt giải thưởng, leo Everest, cưới vợ cưới chồng, v.v… và cả anh chàng Nick Vujivic gì đó, chẳng phải đã chứng minh là họ cũng chỉ khác tôi giống như tôi nghèo hơn Cường Dollar thôi. Chỉ có hoàn cảnh của họ là kém hơn tôi, chứ họ thì không, vậy sao tôi phải giúp họ, khi mà chẳng có ai cho tôi tiền để được như anh Cường :(.

Tôi không muốn gieo rắc lòng nhân ái, mà trong đó lẫn những miểng kính của sự thương hại, vào trái tim những con người mà tôi nhận thấy là không hề khác mình.

Armless-legless-1_3ab3e

(đây là anh Nick Vujivic)

Từ lúc ấy tôi đã biết là mình sai. Có một khúc vặn xoáy nào đó trong suy nghĩ mà tôi cần phải tự gỡ. Rõ ràng người khuyết tật cần được giúp đỡ, nhưng làm sao để giúp đỡ họ mà thật sự không nghĩ họ kém hơn mình?

Ơn giời, hôm nay chạy bộ trong gym đã giúp tôi tìm ra câu trả lời.

Vì một cánh bướm đập ở Brazil có thể gây ra cơn bão ở Texas. *

Vì khiếm khuyết của ai đó có thể đã đến từ một hành động rất nhỏ của tôi.

Một anh chàng bị cụt chân. Chân anh ta có thể đã nằm lại ở một chiến trường nào đó trong lúc chiến đấu bảo vệ người khác (bao gồm cả tôi). Hoặc nếu anh ta là người lính của một cuộc chiến phi nghĩa, lỗi của tôi là đã nằm trong số những người chưa bao giờ lên tiếng. Hoặc anh ta đã ra trận thay cho những người con trai xung quanh tôi.

Một cô gái bị mù. Mù bẩm sinh. Một thứ đột biến gene quái gở nào đó. Ai biết trong dòng nước bố mẹ cô ta uống không lẫn một ít rác rưởi mà tôi đã thải ra.

Một người phụ nữ mất tay vì tai nạn giao thông. Là lỗi của bà ta vì đã phóng nhanh, trong lúc đón cô con gái ở lại trường buổi tối. Thời buổi bất trắc, lòng người bất nhân, chẳng lẽ không có lỗi của tôi trong cái xã hội hỗn loạn, cướp giật bắt cóc hiếp dâm đầy rẫy đó sao?

Viết đến đây tự dưng tôi nhớ NiiT, hắn sẽ bảo, “Cái miệng mi nói kiểu chi cũng được.” Thật ra lập luận trên của tôi vẫn còn nhiều lỗ hổng lắm. Nhưng thôi kệ, tôi có viết bài này để cãi nhau với NiiT đâu. Tôi viết để kể về một điều hôm nay làm mình an lòng, trong lúc hì hục chạy bộ giảm cân. Rằng tôi có trách nhiệm hữu cơ với mọi điều trên thế giới này, tôi là cánh bướm rực rỡ đang đập cánh ở Brazil, tôi và những tôi khác của hôm nay và của những thời điểm khác.

Từ nay về sau tôi đã có thể thoải mái hỗ-trợ những người không may khiếm khuyết, mà không còn đắn đo với suy nghĩ, “Mình đang giúp đỡ họ vì thương họ”, như thể tôi chẳng có liên quan tội lỗi gì, chỉ đang gieo rắc lòng nhân ái. Tôi làm để xin lỗi, để cảm ơn, để trả cái nợ ân tình giữa người với nhau, một món nợ mà ở đâu đó, lúc nào đó trong mấy chục vạn kiếp luân hồi, tôi đã xin của họ.

.

.

.

.

.

P/s: trong lúc tìm ảnh minh họa cho bài này, tôi vô tình đọc được một thứ rất buồn. Và tự dưng tôi thấy những lời bóng bẩy mình vừa viết trên kia, nghe thật là phù phiếm, một khi tôi vẫn còn ôm cái laptop này mà triết lý tới lui xuôi ngược. Nam Cao có nói “sống đã rồi hãy viết” (phải ổng nói không?)

Hôm qua đi tình nguyện ở Brookhaven, tôi cũng không làm gì ghê gớm lắm, ăn chơi nhảy múa là chủ yếu. Nhưng đến cuối ngày, khi bạn dẫn chương trình tổng kết, tôi mới ngạc nhiên. Kết quả của một ngày ăn chơi nhảy múa, gần 100 người đã làm được 126 món đồ chơi cho chó mèo, xin được 100 quyển sách mới, quyên góp $300, đóng gói 30 backpack đồ ăn trong 2 ngày cho 30 gia đình, quyên góp đồ ăn cho trẻ em, tã lót, sữa cho phụ nữ mang thai, và gì gì đó nữa tôi không nhớ hết… Có một chuyện làm tôi thích thích. Buổi tình nguyện hôm qua là kỷ niệm ngày Martin Luther King. Và trong lúc facebook của tôi rần rần newsfeed về lễ nhậm chức của Obama – vị tổng thống da màu đầu tiên của nước Mỹ, người đã tuyên thệ lần này bằng việc đặt tay lên cuốn Thánh kinh từng thuộc về Martin Luther King , thì cả ngày hôm qua tôi chẳng nghe có ai nhắc đến ổng. Bà cô trường Richland, người phát biểu diễn văn khai mạc đã kết thúc bằng một câu bá cháy:

Khi chúng ta kỷ niệm ngày lễ Martin Luther King, chúng ta không phải đang vinh danh người da đen, hay nước Mỹ. Chúng ta vinh danh thế giới này. Bất kỳ ai đang hiện diện tại đây, nếu cảm thấy mình thuộc về một chúng tộc duy nhất, chủng tộc con-người, thì hãy đứng lên.

(Rio: I dare you, I double dare you to sit still)

Ừ, hồi trước tôi đã hơi sai môt chút. Vì một vài người mà tôi chạy hối hả theo những thứ xa vời, nói như chị Tồ là “lãng mạn tiểu tư sản.” Tôi cũng không định nói đó là sai hay đúng, mỗi người sinh ra có một mệnh riêng rồi. Chỉ là mấy hôm nay, viết essay xin học bổng, suy nghĩ về nước Mỹ và vài con khỉ, tôi thấy mệnh của mình gắn với con người trần tục nhất, với những gì sát mặt đất, với những điều bình thường vừa đủ, với những thứ ở ngay trước mắt, như sự bất công, hy vọng, bình đẳng, niềm tin, nụ cười của mấy đứa trẻ con, cơm ăn áo mặc.

Mây của trời thôi đành để gió cuốn đi. Tôi trở về với dòng sông dưới đất, cứ một đường mà tìm về biển rộng.

Đây là bài rất buồn mà tôi đọc được: Một lời sám hối gởi những người khuyết tật. Cảm ơn tác giả đã viết, và xin lỗi.

———-

* Tui thích cái này lắm. Butterfly effect theory. “Does the flap of a butterfly’s wings in Brazil set off a tornado in Texas?”của Edward Lorenz.

Rio Lam Signature

Subscribe This Blog

Published in Nhật Ký

Comments

  1. Cám ơn bạn Rio Lam cũng như các bạn khác đã chia sẻ nỗi lòng của tôi trong bài “Một lời sám hối gửi những người khuyết tật”. Dù muộn còn hơn không. Cú sốc đó đã làm cho tôi nhận ra được rất nhiều điều. Nó cho mình nhận ra đâu là ý thức và đâu là bản năng của con người. Như tâm sự tôi vừa post lên hôm qua, rằng khi nói với nhau, người ta phần lớn nói bằng ý thức, nhưng khi hành động thì vẫn còn bị bản năng chi phối nhiều lắm. Những moment critical như trong câu chuyện tôi kể thì lại càng là mảnh đất phì nhiêu cho bản năng (bậc thấp) trỗi dậy, lấn át hết cả ý thức (tích cực). Biết vậy để tự răn mình.

    Cám ơn bạn Rio Lam lần nữa và cám ơn các bạn của Rio đã đọc tâm sự của tôi

    Mạnh Cường Lotus

  2. Mình đã đọc rất nhiều bài trong blog bạn và thấy có những suy nghĩ tương đồng. Chỉ có điều mình có cái nhìn khá tiêu cực. Nếu bạn không chê, mời bạn đọc và cho nhận xét nhé. http://linhhonthep.wordpress.com/2013/01/23/tan-the-moi-ngay/
    p/s: Mình mới chuyển nhà từ Yahoo sang. Thấy wordpress rộng lớn thật

  3. Binh Phan Binh Phan

    love it 🙂

What's on your mind?

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Back To Top
%d bloggers like this: